به گزارش «اخبار خودرو»، کمبود قطعات یدکی خودرو در بازار و فروش آنها با قیمت‌های بالا و گاهی چند برابر نمایندگی‌های رسمی خدمات پس‌از فروش، به نارضایتی اکثر مشتریان این‌حوزه منجر شده است. با این‌حال فروشندگان لوازم‌یدکی معتقدند باتوجه به نوسانات نرخ ارز و افزایش هزینه واردات و ترخیص قطعات، طبیعتا قیمت قطعات یدکی در بازار بالا خواهد بود. درعینحال باتوجه به مشکلات متعدد و موانع جدی در مسیر تولید داخل، قطعه‌سازان کشور نیز توان کافی برای تامین بازار را ندارند.
در این زمینه مهدی‌کاظمی، سخنگوی اتحادیه صنف لوازم یدکی خودرو و ماشین‌آلات در گفت‌وگو با «دنیای‌خودرو» به ارائه توضیحاتی پرداخت.
درحال‌حاضر موجودی و میزان خرید و فروش قطعات یدکی در بازار چگونه است؟
واقعیت این است در این مدت اتفاق خاصی نیفتاده مگر این‌که تا حدی آرامش در بازار ایجاد شده است. کمبودهای قبل همچنان در بازار وجود دارند. اما باتوجه به برخی وعده‌های مسئولان، مردم اندکی امیدوار شده‌اند و به‌همین دلیل آرامش به بازار بازگشته است.
آیا این وعده‌ها باعث کاهش قیمت‌ها نشده است؟
این‌که کالایی در بازار ارزان شده باشد، قابل تأمل است. اما آنچه بسیار مهم است این‌که به وعده‌های داده‌شده، عمل شود تا اعتماد مردم از بین نرود.
قول‌هایی که به آن اشاره کردید، شامل چه اقداماتی می‌شوند؟
در این رابطه باید گفت درحال‌حاضر قطعات فراوانی در گمرک‌های کشور وجود دارند که مربوط به یکی،دو ماه اخیر نبوده و برخی از آنها از بهمن‌ماه سال‌گذشته تا ماههای فروردین و اردیبهشت امسال وارد شده‌اند اما در گمرک‌ها مانده‌اند. باتوجه به این‌که حجم قطعات بسیار انبوه و متعلق به خودروهای مختلف است، اگر ترخیص آنها عملی شود، نه‌تنها قیمت‌ها تنزل می‌یابد، بلکه کمبودی که الان در بازار شاهد هستیم نیز جبران خواهد شد.
ارزیابی‌های انجامشده در بازار و مشتریان نشان می‌دهد برخی قطعات یدکی به‌دلایلی که اشاره کردید، در نمایندگی‌های رسمی خدمات پس‌ازفروش وجود ندارد اما در بازار با قیمت‌های چندبرابر بیشتر فروخته می‌شود. آیا این موضوع را تایید می‌کنید؟
بله. این موضوع اصلا نیاز به ارزیابی و پایش خاص ندارد. تقریبا همه اعضای هیاتمدیره اتحادیه خود تولیدکننده یا فروشنده هستند و به‌همین‌دلیل کاملا به اتفاقاتی که در بازار می‌افتد، واقف هستند و هیچ موضوعی نیست که اتحادیه از آن بی‌اطلاع باشد.
درمورد این‌که گفته می‌شود از مصرف‌کننده و فروشنده سوال شده اما آنها می‌گویند بعضی قطعات در نمایندگی‌های رسمی خدمات پس‌ازفروش موجود نیستند، در حالی که در بازار وجود دارد، باید توجه داشت متاسفانه نمایندگی‌های رسمی خودرو در ایران به آن شکل خدمات ارائه نمی‌دهند که مشتری یا فروشنده از آن استفاده کند، حال چه نمایندگی خودرو داخلی باشند و چه نمایندگی خودروهای خارجی. اگر هم خدماتی ارائه می‌دهند، حتی نمی‌توانند به‌طور کامل پاسخگوی تمام مشتریان خود باشند، چه برسد به این‌که فروشنده آزاد بتواند قطعه‌ای را از آنها بگیرد و در بازار آزاد بفروشد.
الان حتی اگر به برخی نمایندگی‌های مجاز خودروهای چینی مراجعه کنید، می‌بینید بسیاری از قطعات را ندارند. بنابراین قطعه‌ای را که موجود نیست، چگونه می‌توانند در بازار آزاد بفروشند یا در دسترس همکاران صنف ما قرار دهند که آنها با قیمت دیگر در بازار عرضه کنند؟
به این ترتیب قطعات چگونه در بازار مشاهده شده و به مشتری فروخته می‌شود؟
قطعا اکثر اعضای صنف لوازم یدکی خودرو و ماشین‌آلات به‌طور مستقل واردات قطعه هم دارند. هرکدام از قطعات چینی، ژاپنی، ترکیه‌ای، کره‌ای و... را از همان کشور وارد می‌کنند.
آیا این قطعات اصلی هستند؟
البته این قطعات از تامین‌کنندگان اصلی و کارخانه‌های اورجینال نیستند. توجه داشته باشید الان گفته می‌شود قطعه‌ای مربوط به خودروهای هیوندای از کره‌جنوبی وارد می‌شود. اما دلیل نمی‌شود بگوییم این قطعه کره‌ای، اصل است. قطعه اصل مربوط به کارخانه تولیدکننده است. اما در کنار آن چند قطعه‌ساز متفرقه دیگر در این کشورها این قطعات را با همان کیفیت اصلی تولید می‌کنند.
این اتفاقی است که در کشور ما هم می‌افتد. درحال‌حاضر تولیدکنندگان فراوانی در ایران فعال هستند که با برندهای مختلف اقدام به تولید می‌کنند و محصولاتشان در بازار به‌فروش می رسد. اما هرکدام شرایط خود را دارند.
بعضی برند معروفی هستند و با قیمت بالا فروخته می‌شوند. برخی قطعات را با کیفیت بالا تولید می‌کنند اما چون شناخته‌شده نیستند، آنها را با قیمت مناسب‌تر به بازار عرضه کرده و می‌فروشند. بنابراین این‌که گفته می‌شود قطعه و لوازم یدکی در نمایندگی موجود نیست اما در بازار فروخته می‌شود، به این معنی نیست این قطعات از نمایندگی گرفته شده، بلکه به نظر می‌رسد خودشان این قطعات را وارد می‌کنند.
اما چرا این قطعات و لوازم یدکی با قیمت‌هایی چند برابر بالاتر در بازار به فروش می‌رسند؟
واردات این قطعات اگر قبل از عید نوروز انجام شده باشد که معمولا با دلار 3700 تا نهایت 4000تومانی بوده است. این واردکنندگان حق دارند بدون پرداخت هیچگونه مابه‌التفاوتی قطعات خود را به قیمت روز عرضه کنند. چراکه آنها از ارز دولتی استفاده نکرده‌اند. بنابراین شرعا و قانونا این واردکنندگان بدون پرداخت هزینه بیشتر و مابه‌التفاوت باید این قطعات را به بازار عرضه کنند. آنها می‌توانند این قطعات را به قیمت ارز امروز بفروشند. چراکه اگر جز این باشد، دیگر نخواهند توانست این قطعات را جایگزین کنند و عملا باید این کسبوکار را کنار بگذارند.
به‌عنوان‌مثال اگر در آن زمان قیمت تسمه‌تایم باکیفیت پژو در چین 5دلار قیمت داشت، با ارز 4هزار تومانی برای واردکننده 20هزار تومان تمام می‌شد. این درحالی است که با قیمت امروز ارز واردکننده ناچار است این قطعه را 75هزارتومان بخرد. بر این اساس، آیا کالایی که امروز وارد شده است، می‌تواند با همان قیمت گذشته فروخته شود؟ پاسخ خیر است. پس واردکننده نمی‌تواند چنین کاری انجام دهد.
بنابراین شما معتقدید واردکننده حق دارد قطعه‌ای را که با ارز 4هزار تومانی وارد کرده، مثلا به قیمت ارز 15هزار تومانی بفروشد و بر این اساس گران‌فروشی هم در بازار انجام نشده است؟
گران‌فروشی زمانی است که 50درصد اعضا همین تسمه‌تایم را در بازار به قیمت 65 تا 75 هزار تومان می‌فروشند اما مثلا دو واحد فروش این قطعه را 90هزار تومان بفروشد. آنها گران‌فروش هستند. اما اگر همه باهمان قیمت 75هزار تومان این قطعه را بفروشند، در واقع این قیمت روز بازار است و گران‌فروشی نیست.
نظارت اتحادیه بر عملکرد اعضای صنف چقدر است؟
باتوجه به تبلیغات و اطلاع‌رسانی‌های متعددی که طی پنج، شش سال گذشته در رسانه‌ها داشته‌ایم، امروز حداقل تهرانی‌ها می‌دانند اگر قطعه‌ای را از بازار با قیمت بالا یا کیفیت پایین بخرند، می‌توانند مستقیم به اتحادیه مراجعه و شکایت خود را اعلام کنند. بر این اساس ما طی سال‌های اخیر موفق شدیم رسیدگی خوبی را بر بحث گران‌فروشی داشته باشیم. به نحوی که هم رضایت مشتریان تامین شود و هم همکاران خودمان راضی شوند. در همین سال‌ها ما بیش‌از 1000پرونده شکایت در این زمینه‌ها داشته‌ایم که کمتر از 10پرونده به مرحله تعزیرات رسیده و مابقی در اتحادیه حل و فصل شده است.
